آنارشیِ خطوط؛ رقصِ جنون در زمانِ فشرده
در میان آثار جشنواره پویان، انیمیشن «سه ثانیه» (ساخته جواد آذری) نمایندهی نگاهی شوخطبعانه و هجوآمیز به رفتارهای روزمره انسانی است. ایدهی مرکزی اثر بر پایهی یک خرافه یا قانون نانوشتهی جهانی بنا شده است: «قانون سه ثانیه»؛ باوری که میگوید اگر غذای افتاده بر زمین را زیر سه ثانیه بردارید، میکروبها فرصت نفوذ به آن را ندارند! اما فیلمساز در اینجا، این قانون را به یک تریلرِ میکروسکوپی و پرتنیش تبدیل کرده است.
از منظر روایت و کارگردانی، فیلمساز یک موقعیت سادهی روزمره را به یک میدان جنگ تمامعیار تبدیل میکند. تعلیق فیلم دقیقاً در فاصلهی افتادن غذا تا پایان شمارش معکوس شکل میگیرد. در این بازه زمانی کوتاه، ما با پرسپکتیوِ «میکروبها» و «باکتریها» همراه میشویم که نه موجوداتی بیجان، بلکه لشکری فرصتطلب و آمادهباش هستند که منتظرند تا عقربهی ساعت از مرز مجاز عبور کند. این تغییر زاویه دید، هوشمندانهترین انتخاب روایی اثر است.
از بعد سبک بصری و تکنیک، استایل صریح و عریان و استفاده از خطوط آزاد و پرانرژیِ مدادی، انتخابی درخشان برای این سوژه است. این خطوط لرزان و بافتهای “کثیف” و زغالی، ذاتِ آلودگی و هرجومرج دنیای میکروبها را به خوبی بازنمایی میکنند. اینجا دیگر خبری از خطوط صاف و اتوکشیده نیست؛ همه چیز در حال لرزش، تغییر شکل و دگردیسی است. کاراکتر اصلی و میکروبها مدام در حال تغییر فرم هستند که این ویژگی با استفادهی اغراقآمیز از قانون Squash and Stretch، ماهیتی سیال و ژلاتینی به اثر بخشیده است.
طراحی صدا و ریتم نیز نقش کلیدی در القای حس کمدی سیاه ایفا میکند. صدای تیکتاک ساعت که بر روی تصویر سیاه ابتدایی و در طول اثر شنیده میشود، حکمِ ضربآهنگِ یک بمب ساعتی را دارد. صداگذاریهای اغراقآمیز (مانند صدای بلعیدن یا حرکات میکروبها) فضایی گروتسک میسازند که مخاطب را بین خنده و انزجار نگه میدارد.
در نهایت، «سه ثانیه» اثری است که نشان میدهد انیمیشن کوتاه پتانسیل آن را دارد که سادهترین باورهای عامیانه را به چالش بکشد و با زبانی گرافیکی و رادیکال، تصویری تازه از نبردهای نامرئیِ کفِ اتاق ارائه دهد. حضور این اثر در جشنواره، رنگمایهای از «طنز هوشمندانه» و «انرژی بصری خام» را به ویترین جشنواره اضافه میکند و یادآور میشود که انیمیشن دوبعدی، همچنان بستری قدرتمند برای بیان سریعترین و صریحترین ایدههاست.
